Η αποκατάσταση του μηχανολογικού εξοπλισμού

Μετά τη διακοπή της λειτουργίας του ελαιοτριβείου στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο μηχανολογικός εξοπλισμός του αποψιλώθηκε ή καταστράφηκε. Με στόχο την αποκατάσταση της αυθεντικής εικόνας του εργοστασίου, εντοπίστηκε και αγοράστηκε το 1999 παρόμοιος εξοπλισμός από το εγκαταλελειμμένο Ελαιοτριβείο Χιωτέλλη – Ερρεσιώτη στον Πολυχνίτο της Λέσβου. Τα μηχανήματα συντηρήθηκαν στα εξειδικευμένα εργαστήρια του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης Σύρου. Αποκατεστημένα πλέον –τα περισσότερα ως προς τη μορφή τους, ορισμένα και ως προς τη λειτουργικότητά τους–, τοποθετήθηκαν στις ακριβείς θέσεις των αντίστοιχων αρχικών μηχανημάτων του ελαιοτριβείου. Όπου χρειάστηκαν συμπληρώσεις, έγιναν σύμφωνα με τα τυπολογικά χαρακτηριστικά των αρχικών εξαρτημάτων και με τρόπο ώστε να είναι εμφανές ότι πρόκειται για σύγχρονες προσθήκες. Τέλος, έγινε προσπάθεια ώστε οι λειτουργικές λεπτομέρειες των μηχανημάτων και των βοηθητικών στοιχείων της εγκατάστασής τους να είναι εμφανείς και κατανοητές στους επισκέπτες.

Προκειμένου να σχηματίζει ο επισκέπτης μια αντιπροσωπευτική εικόνα του τρόπου λειτουργίας ενός μηχανοκίνητου ελαιοτριβείου, μέρος του μηχανολογικού εξοπλισμού είναι σε πλήρως λειτουργική κατάσταση και μπορεί να τεθεί σε κανονική λειτουργία: η πετρελαιομηχανή, ο άξονας με τους ιμάντες μεταφοράς, ο δυτικός αλεστικός μύλος και το ένα πιεστήριο με την αντλία του.

Από τον ατμολέβητα σώθηκε μόνο ο λεγόμενος καθρέφτης, ο οποίος συντηρήθηκε και τοποθετήθηκε στην αρχική του θέση. Συντηρήθηκε επίσης ο αγωγός που ήταν κατασκευασμένος από συμπαγές τούβλο και οδηγούσε τον καπνό στην καμινάδα και διαμορφώθηκε έτσι ώστε να χρησιμεύει πλέον για την απαγωγή των καυσαερίων της σημερινής πετρελαιομηχανής στην καμινάδα.

Κατόπιν αυτών, παρουσιάζεται σήμερα ένα αντιπροσωπευτικό σύνολο μηχανολογικού εξοπλισμού, που, αναπαράγει αξιόπιστα την εικόνα του Ελαιοτριβείου Βρανά πριν τη διακοπή της λειτουργίας του, παρ’ ότι δεν είναι ο πρωτότυπος εξοπλισμός του εργοστασίου.